alkalimetal

alkalimetalเป็นอย่างไรลองอ่านซิ
สมบัติของโลหะอัลคาไล
- โลหะอัลคาไล ได้แก่ ลิเทียม โซเดียม โพแทสเซียม รูบิเดียม ซีเซียม และแฟรนเซียม
- โลหะอัลคาไลจัดเป็นธาตุหมู่ I A ของตารางธาตุ
- เป็นโลหะอ่อน ใช้มีดตัดได้
- ทำปฏิกิริยากับออกซิเจนในอากาศ จึงต้องเก็บไว้ในน้ำมัน
- ออกไซด์และไฮดรอกไซด์ของโลหะอัลคาไล ละลายน้ำได้สารละลายเบสแก่
- เมื่อเป็นไอออน จะมีประจุบวก
- โลหะอัลคาไลทำปฏิกิริยากับอโลหะบางชนิดได้ผลึกเกลือสีขาว ละลายน้ำได้
- มีจุดเดือดและจุดหลอมเหลวต่ำ มีความหนาแน่นต่ำเมื่อเทียบกับโลหะอื่นๆ
- มีเวเลนซ์อิเล็กตรอน = 1
ปฏิกิริยาธาตุหมู่ 1 (โลหะแอลคาไลน์)
1. ทำปฏิกิริยารุนแรงกับน้ำ ได้ด่างและก๊าซไฮโดรเจน
2. ทำปฏิกิริยาได้ดีมาก จึงไม่พบโลหะหมู่ 1 ในธรรมชาติ แต่จะพบสารเหล่านี้ในสารประกอบโดยสารประกอบทุกตัวเป็นพันธะไอออนิก
3. สารประกอบทุกตัวละลายน้ำได้ทุกตัว
4. ความหนาแน่นต่ำ ลอยน้ำได้ จุดเดือด จุดหลอมเหลว ไม่สูงนัก
สรุปสมบัติทั่วๆ ไปของธาตุหมู่ IA ได้ดังนี้
1. เป็นธาตุที่มี 1 เวเลนต์อิเล็กตรอน
2. เป็นของแข็ง ยกเว้น Cs เป็นของเหลว แต่จัดว่าเป็นประเภทโลหะอ่อน สามารถตัดด้วยมีดได้ง่าย ทำให้เป็นชิ้น แผ่น หรือดึงเป็นเส้นลวดได้ง่าย
3. เป็นโลหะที่นำไฟฟ้าและนำความร้อนได้ดีมาก เพราะมีพันธะโลหะ
4. ความเป็นโลหะเพิ่มขึ้น เมื่อเลขอะตอมเพิ่มขึ้น
5. ทำปฏิกิริยากับน้ำ เกิดปฏิกิริยารุนแรง คายความร้อนมาก และติดไฟได้ได้สารละลายที่แสดงสมบัติเป็นเบส จึงเรียกว่า โลหะแอลคาไล
เขียนสมการทั่วๆ ไป สำหรับแสดงปฏิกิริยากับน้ำได้ดังนี้
2M + 2H2O → 2MOH + H2
เช่น
2Na + 2H2O → 2NaOH + H2
2Li + 2H2O → 2LiOH + H2
เนื่องจากเกิดปฏิกิริยากับน้ำได้ง่าย และยังสามารถทำปฏิกิริยากับ O2 ได้ด้วย ดังนั้นจึงต้องเก็บโลหะแอลคาไลในน้ำมัน
6. เป็นธาตุที่ชอบให้อิเล็กตรอนแก่ธาตุอื่นๆ เรียกว่า electropositive element แล้วกลายเป็นไอออนที่ประจุ +1
7. รัศมีอะตอมและรัศมีไอออนเพิ่มขึ้น เมื่อเลขอะตอมเพิ่มขึ้น
8. มีค่า IE1 น้อยที่สุด ในคาบเดียวกัน และค่า IE1 จะลดลงเมื่อเลขอะตอมเพิ่มขึ้น เพราะขนาดอะตอมใหญ่ขึ้น
9. มีค่าอิเล็กโทรเนกาติวิตีน้อย เมื่อเทียบกับธาตุอื่นๆ ในคาบเดียวกัน และค่าอิเล็กโทรเนกาติวิตีจะลดลงเมื่อเลขอะตอมเพิ่มขึ้น
10. เป็นโลหะที่มีจุดหลอมเหลวต่ำกว่าโลหะอื่นๆ ในคาบเดียวกัน นอกจากนี้จุดหลอมเหลวและจุดเดือดจะลดลงเมื่อเลขอะตอมเพิ่มขึ้น เพราะความแรงของพันธะโลหะลดลง
11. เป็นตัวรีดิวซ์ที่ดีมาก โดยเฉพาะ Li เป็นตัวรีดิวซ์ที่ดีที่สุด
12. ความหนาแน่นน้อยกว่าโลหะอื่นๆ ที่อยู่ในคาบเดียวกัน แต่ความหนาแน่นมีแนวโน้มเพิ่มขึ้น เมื่อเลขอะตอมเพิ่มขึ้น
13. ทำปฏิกิริยากับธาตุต่างๆ เกิดเป็นสารประกอบได้ง่าย และเป็นสารประกอบไอออนิก สารประกอบคลอไรด์ คาร์บอเนต ซัลเฟต ไนเตรต ฟอสเฟต โดยมีจุดหลอมเหลวสูงมาก
14. สารประกอบของธาตุหมู่ IA ละลายน้ำได้ดีมาก ดังแสดงในตารางที่ 7.35
15. เมื่อเผาสารประกอบของหมู่ IA จะได้เปลวไฟที่มีสีต่างๆ กัน เช่น Li มีสีแดงสด หรือแดงเลือดนก Na ให้สีเหลือง K ให้สีม่วงน้ำเงิน เป็นต้น
ด่างคือ Alkali
ที่ Li Na K Rb Cs เป็น alkali metal เพราะทำปฏิกิริยากับน้ำได้สารที่มีคุณสมบัติเป็นด่าง(Alkali) ต่างหาก
เช่น โลหะโซเดียม
2Na(s)+2H2O(l)--------->2NaOH(aq)+H2(g)
ด่างทุกตัวไม่ใช่เบสทั้งหมด
แต่เบสทุกตัวเป็นด่าง
ดังนั้นไม่สามารถแทนคำว่าเบสด้วยด่างได้
ปล.Alkali Earth คือธาตุหมู่ IIA ได้แก่ Be Mg Ca Sr
ทำปฏิกิริยากับน้ำได้ด่างเช่นเดียวกัน แต่พบในผิวโลกมากเลยเรียงว่าอัลคาไลเอิร์ธ
ดังสมการ
Mg(s)+2H2O(l)-------->Mg(OH)2+H2(g)
เบส
อาร์เรเนียส(Arrhenius)
เบส คือ สารที่ละลายน้ำแล้วแตกตัวให้ OH-
ตัวอย่าง สมการที่เป็นไปตามทฤษฎีของ อาร์เรเนียส
1.HCl(aq)+H2O(l)----- > H3O+(aq) + Cl-(aq)
2.LiOH(s)----- > Li+ (aq) + OH- (aq)
เบรินสเตต-ลาวรี(Bronsted-Lowry)
เบส คือ สารที่รับโปรตอนจากสารอื่น